Pacientėt qė kanė pėsuar iktus dhe qė vuajnė nga apnea ostruktiva nokturna (ajo qė njihet si sėmundja e gėrhitjes sė fortė) kanė njė rrezik tė lartė pėr tė pėsuar vdekje tė parakohshme.
Aida Malaj
Tė paktėn ky ėshtė pėrfundimi i njė studimi tė publikuar nė numrin e fundit tė revistės Archives of Internal Medicine. Iktusi pėrfaqėson shkakun e tretė tė vdekjeve nė vendet nė zhvillim, pas sėmundjeve kardiovaskulare dhe neoplazive. Kjo sėmundje prek, por jo vetėm, personat e moshės sė mesme dhe tė moshuarit dhe ka njė kosto tė lartė socio-ekonomike pėr pacientėt dhe familjet e tyre.
Shpesh nė pacientėt qė kanė qenė viktima tė iktusit ėshtė e zakonshme prania e apneas, si qendrore ashtu dhe ostruktive. Studimi i kryer nga njė ekip shkencėtarėsh tė Departments of Respiratory Medicine dhe Geriatric Medicine kanė treguar se apnea shton rrezikun pėr vdekje tė papritur nė kėtė grup tė veēantė pacientėsh. Njė mekanizėm i mundshėm qė shkakton rritjen e nivelit tė vdekshmėrisė mes pacientėve qė kanė pėsuar iktus dhe qė vuajnė nga apnea nokturna mund tė shkojė deri nė vdekje tė papritur gjatė gjumit. Kjo sepse gjatė kėtij fenomeni, shpejtėsia e fluksit tė gjakut cerebral shtohet njėkohėsisht me presionin arterial me njė pikė prej 5 sekondash pas pėrfundimit tė apneas. Tė njėjtėt parametra ulen deri sa arrijnė pikėn minimale 20 sekonda nė pėrfundim tė apneas, ndėrsa prania e oksigjenit nė gjak ėshtė e ulėt. Kėto ndryshime nė shpejtėsinė e fluksit cerebral janė njė pėrgjigje omostatike, por mund tė jetė e pamjaftueshme; apnea ostruktive nokturne, mund tė shtojė rrezikun pėr ishemi cerebrale.