Turqia ndalon me ligj tallavanë

Një vendim i paparashikuar i instancave qeverisëse turke ka çuar në dëshpërim shoferët e minibusëve, e ndërkohë ka gëzuar ata njerëz, të cilët e përjetojnë si terror fonik buçimën e bokseve të fshehura nëpër tapiceri, prej së cilave dalin tinguj muzike jo fort të pëlqyeshme.

Fjala është për vendimin i cili ndalon që nëpër minibusë të vihet muzikë “arabeske”. Kështu quhet ajo rrymë e përfaqësuar nga këngëtarë me famë në Turqi si: Ibrahim Tatlises, Orhan Genxhebaj, Ferdi Tajfur apo Emrah. Vendimi vlen vetëm për minibusët, sepse vetëm tek ata mund të haset muzikë e vënë nga shoferi. Ndërsa në automjetet e tjera të shërbimit urban, ekzistenca e ndonjë kasetofoni që nuk pushon së lëshuari ritme në eterin mbytës të kallaballëkut njerëzor as që bëhet fjalë. Shoferët nuk e kishin pritur mirë vendimin i cili i privonte ata nga një kënaqësi e qashtër që besohet të jetë një lloj ekstaze e fshehur ose e dukshme interplanetare për të gjithë botën e shoferëve ose përgjithësisht e njerëzve që janë në pozitat drejtuesit të makinës. Shoferët e konsideruan katastrofike heqjen e së drejtës për të dëgjuar muzikë, përkthyer si e vetmja mundësi argëtimi gjatë orëve të lodhshme të punës. Ndërsa disa pasagjerë e përshëndetën vendimin, duke thënë se qeveria tregohej kështu dhe me sqimë për sa i përket procesit të integrimit në Evropë. Përkundër melodicitetit dhe poetikës që mbart si fjalë, “arabeska” është ajo rrymë muzikore që nënkupton motivet arabe, por në një trajtë fshatareske.
Por nisur vetëm nga precedenti i vendimit të rrallë e të pazakontë, është rasti të rimerret në konsideratë propozimi i një këngëtareje me emër i muzikës së lehtë shqiptare, e cila në një emision me temë devijimin në këngën tonë, tha se shteti duhet të zbatonte ndaj prurjeve muzikore masa doganore (ndalim, bllokim, sekuestrim), siç veprohet dhe me mallrat kontrabandë. Më keq akoma, precedenti i vendimit qeveritar turk, na kujton se hapësirat tona publike kanë dhe një ndotje të jashtëzakonshme fonike, përfshirë këtu dhe mjetet e transportit. Fenomeni në fjalë, siç po ndodh në një vend tipik lindor siç është Turqia, nuk është pritur të rregullohet me magjinë e emancipimit vetvetiu, por me magjinë e ligjit. Ekuivalenti i “arabeskave” te ne, është “tallavaja” që po futet në përdorimin e zakonshëm gjuhësor të miletit për të përcaktuar një situatë gjysmëmizerabël te një fenomen apo njeri!